Onderweg in Bolivie gaat mijn aandacht vooral naar kindjes, mama’s die hun baby’s dragen in de kleurige doeken, werkende mama’s op patattenvelden en oude vrouwen. In de steden zijn zij het, die bedelen om enkele bolivianos voor een hapje eten of van zonsopgang tot laat in de avond op de koude stoep zitten om enkele groentjes aan de man te brengen.

Op een dag namen we ’s ochtends afscheid van een bijzonder oud vrouwtje. Ze kondigde zich de vorige avond aan als een krom heksje in een jeans salopet en een zak op haar rug. Ik schrok een beetje van haar vreemde verschijning, een vrouw in een broek is op het platteland in Bolivie zeer ongewoon, ook haar gelaat leek een beetje op dat van een heks. Toch was haar uitstraling mooi en lief toen ze ons vriendelijk begroette en toestemde in onze vraag om te mogen kamperen aan de rivier.

Later die dag bewoog een stokoude vrouw in bruine rokken zich op de stoffige bergweg. Onder haar muts een verschrompeld bruinperkamenten gezichtje, uitdrukkingloos. Maar haar houding terwijl ze voor de bumper stond was duidelijk en vastberaden: halt. We begrepen haar verkeerd en dachten dat ze een lift moest hebben.
Een fractie later, maar al verder bulderend over de rotsige weg, zagen we haar uitgestrekte hand, smachtend naar een aalmoes. Met 5 bolivianos losten we ons schuldgevoel af.

Net die dag kreeg ik ’s avonds een telefoontje dat er nog een mooie, speciale oude vrouw was overleden: mijn grootmoeder Maria Van Gestel. Net zoals de vrouwen hier, heeft ook zij moeten ploeteren op het veld en met veel kracht haar 11 kinderen grootgebracht.

Ik troost me met het mooie gebaar dat haar kinderen de laatste jaren zo goed voor hun moeder hebben gezorgd en erbij waren toen haar vemoeide lichaam zachtjes afscheid nam. Ik troost me met het feit dat de oude vrouwen eerder die dag dit mooie gebaar nooit zullen krijgen.

Bedankt vake, nonkels en tantes om de laatste jaren zo goed voor moemoe te zorgen.

Moemoe slaap zacht. Ik zal je gezang nooit vergeten.

Van je kleinkind Tinne die vanuit Bolivie afscheid neemt.